gerash.com

 

فراوانی روزهای آفتابی، کمی بارندگی، جمعیت اندک، دامپروری پراکنده. دورافتادگی و بطور کلی محرومیت آب و هوایی مردم را به ذخیره‌سازی آب واداشته است . بدین ترتیب برکه‌های گوناگون در منطقه پدید آمده ‌است. برکه‌هایی که چون تاولی بر پوست کشیده صحرا روییده‌اند و نشان از ناسازگاری آسمان با زمین دارند. برکه‌ها مخزن همیشگی آبند که سقفی گنبدین بر فرازشان قرار گرفته است. نحوه ساخت این مخزن ها نبوغ خاص مردمان منطقه را آشکار می‌سازد. این آب‌انبار ها در جهت رفع نیازهای حیاتی منطقه در دل زمین حفر شده‌اند و با وجود تعداد زیادشان همگی از یگ شیوهٔ‌ هماهنگ پیروی می‌کنند؛ یک حوض یا گودال عمیق (دایره‌ای یا مستطیلی) و یک سقف گنبدی شکل که از کنار هم قرارگرفتن دایره‌وار آجر یا خشت، پدید آمده ‌است.

گراش یعنی چه؟

این نام که به گونه‌های مختلف تغییر پیدا کرده است ودر گذشته‌های دور تحت عنوان «گریش» از آن سخن به میان آمد، با صورتهای دیگر زبانی نیز در آمیخته است. گریش، جریش، گراش و جراش، در حقیقت حالت تطور یافتهٔ «گرشه» (geresha) است. و گرشه به رگه‌هایی از سنگهای سست آهکی می‌گویند که طبقه مانند بر روی هم قرار می‌گیرند. بنابر این با توجه به رگه‌هایی که هم اینک نیز در«کلات» قابل دیدن است، نام‌گزاری بدین اسم قابل توجیه می‌نماید. این شهر با دو محله بزرگی که محله‌های کوچکتر را در خود جای داده، در دو سوی شهر گراش گسترده شده است: محله بله لئز (برق روز) و ناساگ.





برگرفته از کتاب «سیمای لارستان» - با اندکی تغییر و تصرف

دربارهٔ گراش

گراش شهری است در جنوب استان فارس و در ۲۶۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز و ۲۱۰ کیلومتری شمال غربی بندرعباس قرار دارد. جمعیت مرکز شهرستان گراش بالغ بر ۳۹۰۰۰ نفر است.

گراش در ۲۷ درجه و ۳۹ دقیقه و ۳۵ ثانیه عرض شمالی و ۵۴ درجه و ۸ دقیقه و ۱۵ثانیه طول شرقی نصف النهار گرینویچ قرار دارد. شهر گراش در ۱۵ کیلومتری «لارستان» که شامل شهرها و روستاهای: «خور، براک، لطیفی، لار و بائن» در استان تاریخی فارس است. این شهر، که در ناحیه گرم و خشک بیابانی جای گرفته، از دریای آزاد ۹۱۵ متر ارتفاع دارد. مساحت دشت گراش بالغ بر ۳۰۰۰ هکتار می‌باشد، که حدود ۶۰۰ هکتار آن را بافت شهری و بقیه را نخلستان، باغها، مزارع کشاورزی و زمین های بایر تشکیل می‌دهد.

جغرافیای طبیعی

گراش را می‌توان از خشک‌ترین شهرهای ایران قلمداد کرد، کشاورزی در این منطقه وابستگی شدید به ریزش باران، در فصول پاییز و زمستان دارد و به علت خشونت آب و هوا، مردم در شرایط نامساعدی روزگار می‌گذرانند. سطح رطوبت بسیار پایین و دمای هوا از صفر تا ۴۲ درجه سانتی گراد متغیر است. همچنین یک دوره خشک از اردیبهشت تا آبان در منطقه وجود دارد. البته این دوره همیشگی نیست و گاهی اوقات در تیر و مرداد بارندگیهای اتفاقی که مدت چهل روز ادامه می‌یابد و به «چهل پسین» معروف است، شهر را از شادابی سرشار می‌سازد.

این شهر در میان ناهمواری‌هایی که ادامه رشته کوههای زاگرس می‌باشد، قرار گرفته، در سمت شمالی آن ارتفاعات سه گروه، کوه تنگ نرگس و گوه چاقو در قسمت شرقی و جنوب شرقی ارتفاعات بادامی، کوه سیاه، کوه بن بش و در جنوب غربی آن ارتفاعات معروف به دره زیتون به چشم می‌خورد.

گراش به علت کوههای مرتفعی که پیرامونش واقع شده، هیچ رابطه‌ای با اوضاع و احوال خلیج فارس ندارد. مهمترین عاملی که بر آب و هوای شهر تاثیر می‌نهد. بادهای خشکی است که از سوی صحرا و کویر عربستان می‌وزند و کمترین بخار آب ممکن را به ارمغان می‌آورند.